ΜΗΤΣΟΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ: ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΒΕΛΗ

ΜΗΤΣΟΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ: ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΒΕΛΗ

Εφημερίδα “Αθήναι” 29 Απριλίου 1911

ΘΕΑΤΡΙΚΑΙ ΣΕΛΙΔΕΣ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΙΣ ΜΕ ΤΗΝ κ. ΚΥΒΕΛΗΝ

- Η σύμπραξις με την δίδα Κοτοπούλη

- Το θέατρον και οι συγγραφείς

- Περί τζαμπατζήδων

ΚΥΒΕΛΙΚΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΙ

Το παλαιόν θέατρον “Βαριετέ” ανακαινίζεται με δωδεκάωρον εργασίαν την ημέραν, υπό το καλλιτεχνικόν βλέμμα του κ. Θεοδωρίδου και την σύμπραξιν αρχιτεκτόνων, καλλιτεχνών, μηχανικών. Ικανός αριθμός μοχθεί. Ωρισμένως την 10ην Μαΐου πρέπει το θέατρον να είνε έτοιμον. Είνε η προσταγή ηθοποιών, κοινού, συγγραφέων, μεταφραστών, απαίτησις του υπαιθρίου αθηναϊκού βίου, ο οποίος ήρχισεν ήδη, ενώ το θέατρον καθυστερεί. Το “Βαριετέ” θα γίνη κομψόν, άνετον θέατρον εφέτος. Ενοικιάσθη δια μίαν δεκαετίαν, με ετήσιον ενοίκιον 6,000 δρχ. Δαπάνη 20,000 δρχ. Δια την κατασκευήν τελείας τέντας, νέας αυλαίας, νέων καθισμάτων – 600 εν όλω – ευπρεπούς εισόδου κ.τ.λ. Η είσοδος, ρυθμός αναγεννήσεως, γίνεται κατά σχέδιον του αρχιτέκτονος κ. Βάκουλη, θα στοιχίση 2,000 δρχ. Είδαμεν χθες και τα νέα προγράμματα του “Βαριετέ”. Σεμνόν, αυστηρόν σχεδίασμα του καλλιτέχνου κ. Ρούμπου. Η Τέχνη τόσον σεμνή, ώστε δεν θα έχη αντιρρήσεις και η αστυνομική κριτική. Δεξιά και αριστερά της η Τέχνη ενώνει εις ευλαβές της προσκύνημα τον Άνδρα και την Γυναίκα. Ευοίωνον σύμβολον ενώσεως. Τις οίδε. Ίσως εφέτος η Τέχνη να ενώση και δύο από τας διαθερμοτέρας αποστόλους της, την κυρίαν Κυβέλην Αδριανού Θεοδωρίδου και την δίδα Μαρίκαν Κοτοπούλη.

Η Κυβέλη με τον Γεώργιο Παπανδρέου  - τον έρωτα της ζωής της - στο Νταβός της Ελβετίας το 1927

Ο θίασος της κυρίας Κυβέλης ήλθεν από το εξωτερικόν και εφέτος, όπως πάντοτε. Εις την Αλεξάνδρειαν και το Κάϊρον έπαιξε 2 ½ μήνας με καλάς εισπράξεις. Και εις την Αίγυπτον αρέσουν τα ίδια έργα, τα οποία πάιζονται κατ’ εξοχήν εις τας Αθήνας. Από τα ελληνικά έργα αρκετάς παραστάσεις είχαν η “Φωτεινή Σάντρη” και ο “Πειρασμός” του κ. Γρηγορίου Ξενοπούλου. Κατόπιν ο θίασος έδωσε παραστάσεις εις τας Πάτρας και την Σύρον. Τώρα καταρτίζεται δια τον καλοκαιρινόν αγώνα. Θα αποτελεσθή από 17-18 πρόσωπα. Έως την ώραν εξησφαλίσθη η σύμπραξις εις τον θίασον των κυριών Μαρίκου, Γαλάτη, Δημοπούλου, Ταβουλάρη και των κυρίων Γαβριηλίδου, Κούρτελη, Λέοντος, Σάββα, Αγγελάκη,. Αλλ-αν κατορθωθή η σύμπραξις της κυρίας Κυβέλης και της δίδος Κοτοπούλη, τότε ο αριθμός των μελών του θιάσου θα ανέλθη εις 25.

- Η σύμπραξις !

Η σύμπραξις! Θα γίνη ή όχι; Δεν θα είπωμεν υπερβολήν, ότι οι Αθηναίοι ενδιαφέρονται δι’αυτό το ζήτημα ίσως περισσότερον από μίαν θυελλώδη συζήτησιν εις την Βουλήν. Πόσα δεν εδιαβάσαμεν μέχρι τούδε διά την “σύμπραξιν”. Επί τέλους και ο δυσχερέστερος εκλογικός συνδυασμός εις την Ελλάδα δεν θα είχε τόσον μακρόν στάδιον αγωνιωδών διαπραγματεύσεων. Αλλ’ ιδού η κ. Κυβέλη. Το νεανικόν ελαστικόν της παράστημα διαγράφη εν μέσω των ανασκαφών το θεάτρου “Βαριετέ” εις το γλυκύ απαλόν φως του χθεσινού δειλινού. Είνε κομψή κ’ είναι έκφρασις. Παίρνομεν και όρκον, ότι εις το χθεσινόν νερατζοιόχρουν φως του δειλινού δεν είδαμεν ελαφροτέραν Ατθίδα. Διερμηνέυομεν τον θαυμασμόν όλων των συμπολιτών μας˙ τίποτε άλλο. ήτο η γραμμή της νεότητος και εφόρει το θελκτικώτερον καπέλλο χθες εις τας Αθήνας- - αλλά μόνον χθες;

- Κυρία Κυβέλη, ωρισμένως σήμερον πρέπει να μάθωμεν το τέλος των διαπραγματεύσεων.

Η κυρία Κυβέλη γελά το μειδίαμα, το οποίον γνωρίζει το Πανελλήνιον. Τα λέγει όλα και κρατεί μυστικά όλα. Ματαιοπονία να επιμείνωνεν εις την ερώτησιν.

- Τίποτε ακόμα, διότι δεν ήρθεν ακόμα η δ. Κοτοπούλη.

- Το εμαντέυσατε.

- Και έρχεται απόψε ή αύριον;

- Αι πληροφορίαι σας συμπίπτουν με τας ιδικάς μας.

- Κ΄ εντός της αύριον θα γνωρίζομεν ότι αν η δ. Κοτοπούλη δεν εγκαταλείψη την σκηνήν, η σύμπραξις είνε βεβαία;

- Τότε ξέρετε την υπόθεσιν.

- Δηλαδή τίποτε. Αλλά μπορώ να μάθω αν η σύμπραξις θα έχη τελειώση αύριον εις τας 4 και 2’ ;

- Αν την μάθετε εις τας 4 και 5 ;

- Δεν προφθάνω να βγάλω το παράρτημα. Αλλά εις ποίον οφείλεται η ιδέα;

- Την σύμπραξιν την επροτείναμεν ημείς προ διετίας, αλλά προσέκρουσε τότε εις μερικάς δυσκολίας. Τώρα επανελήφθη εκ μέρους της δ. Κοτοπούλη.

- Και διατί αυτός ο πόθος εκατέρωθεν;

- Η κ. Κυβέλη περί θεάτρου

- Ώστε το θέατρον τώρα δεν έχει εκλεκτικότητα;

- Σας παρακαλώ να την ανακαλύψετε.

- Ώστε η γνώμη σας δια το θέατρον;

- Όσο πηγαίνει και πέφτει.

- Αλλ’ αι εισπράξεις;

- Ανεβάινουν εις 800, 900, 1000 δραχμάς την βραδειά με τα σόκιν έργα, τα οποία ζητεί επιμόνως το κοινόν, εις πείσμα της αστυνομίας, η οποία θέλει να το ηθικοποιήση.

Η κυρία Κυβέλη δεν γελά τώρα. Εις τους οφθαλμούς της λάμπει η οργή, αλλά κι’ αυτή με καλλιτεχνικήν λάμψιν, Αναφέρει το πέσιμον της “Κρίνης”του Ουέλς. Δια της βίας την ανεβίβασαν πέρυσι 5 φοράς. Ενθυμείται τας δύο παραστάσεις της “Αντιγόνης”, η πρώτη της οποίας έδωσεν είσπραξιν μόνον 200 δραχμάς. Φρονεί, ότι το θερινόν θέατρον όπως πηγαίνει θα είνε η πτώσις του φιλολογικού θεάτρου εις την Ελλάδα. Το θερινόν θέατρο το απεχθάνεται. Είνε αδύνατον να δείξη ο ηθοποιός τέχνην. Θέλει φωνήν και τίποτε άλλο. Παρ’ όλην δε την επιτυχίαν των ελαφρών έργων, οι θίασοι δεν ανταποκρίνονται εις τας απαιτήσεις των. Σχεδόν τίποτε δεν κερδίζουν από το θερινόν θέατρον. Ότι κάμουν αι χειμεριναί περιοδείαι. Συμπέρασμα: Ανάγκη Εθνικού θεάτρου, με κυβερνητικήν επιχορήγησιν, δια να δημιουργηθή θέατρον τέχνης, θέατρον δια τους ηθοποιούς, θέατρον δια το κοινόν. Τέλος και οι Βούλγαροι έχουν Εθνικόν θέατρον. Πρέπει ν’ αποκτήσωμεν και ημείς.

- Εις το οποίον θα ελαμβάνατε μέρος;

- Με την ψυχήν μου.

- Έχετε νομίζω 11 χρόνια εις το θέατρον πως ευρίσκετε τους ηθοποιούς; εβελτιώθη η ηθοποιία;

- Πολύ. Και το ένδυμά των επίσης.

- Ποιός παίζει καλύτερα.

- Μη τυχόν ήρθατε να μας βάλετε σκάνδαλα; Αρκετά ‘εχομε.

- Τι λέτε λ. χ. δια τον ...

- Δεν λέω τίποτε.

- Θέλω να πω δια τον κ. Κούρτελην λ.χ. ο οποίος μας ακούει τώρα.

- Ο κ. Κούρτελης είνε ο κωμικός του μέλλοντος.

- Και του παρόντος.

- Καταλληλότερος να σας απαντήση είνε ο κ. Κούρτελης.

- Τότε τι δαπανάτε δια τας τουαλέττας σας τον χρόνον;

- Όλα θέλετε να τα μάθετε;

- Να πούμε 5-6 χιλιάδας τον χρόνον.

- Αν σκεφθήτε, ότι ένα φόρεμα με το άλλο στοιχίζει 800-600 δραχμάς, τότε εμαντεύσατε.

- Η μαντεία δεν είνε η αδυναμία μου. Η απάντησις εις ερώτησιν ναι.

- Ερωτήσατε, ορίστε:

- Ποίον έργον σας αρέσει απ’ όλα, όσα επαίξατε μέχρι τούδε;

- Είνε ένα που μου αρέσει πολύ. Η “Τζιοκόντα” του δ’Αννούντσιο, αλλά την εδώσαμεν μιά φορά μονάχα. Αν την εδίναμε δευτέραν φοράν θα ήρχοντο να μας κάψουν δια την μαλλιαρήν μετάφρασιν.

- Ο κ. Χριστομάνος ζηλιάρης δια τον κ. Ξενόπουλον

- Γι’αυτό σας ήρεσε περισσότερον. Και την παλαιάν “Νέαν Σκηνήν” την ονειροπολείτε;

- Πολύ. Αυτή έκαμε το παν. Ο . Χρηστομάνος…

- Τον εκτιμώ πάντοτε, αλλά δεν είμεθα φίλοι. Είνε ζηλιάρης.

- Αλλά καλός.

- Βέβαια, αλλά ζηλεύει πολύ διότι δίνομε τα έργα του κ. Ξενόπουλου. Αλλά μη γράψετε τέτοια πράγματα.

- Αυτό έλειπε τώρα. Και γιατί ζηλεύει δια τα έργα του κ. Ξενόπουλου;

- Δεν ξέρω, αλλά μου είπε: “Δεν έρχομαι στο θέατρόν σας διότι ανεβάζετε τον Ξενόπουλο”.

- Και σεις τι λέτε δια τον κ. Ξενόπουλον;

- Ο μόνος που στέκεται στο θέατρο.

- Προς Θεού μη το πήτε δυνατά και τ’ακούσουν οι άλλοι.

- Μα αφού είναι η γνώμη μου.

- Τότε διαφέρει.

- Και δια τους δημοσιογράφους τι λέτε;

- Όλοι τους είναι κακοί.

- Κι’ εγώ;

- Σεις εξαιρείσθε, αφού είσθε παρών. Αλλ’ όλοι είνε κακοί. Γράφουν αν σας έχουν φίλον, άλλως συκοφαντούν. Φθάνουν, όταν θέλουν να σας κτυπήσουν, μέχρι του να πουν πως το τάδε έργον, που θα παιχθή είναι σόκιν, δια να μην έρθουν αι γυναίκες.

- Κι’ αυτές έρχονται.

- Καλέ, ζητούν την επέμβασιν της αστυνομίας να μη δοθή το έργον.

- Αλλ’ ελησμονήσαμε κάτι. Τι φρονείτε δια την δεσποινίδα Κοτοπούλη;

- Τα καλύτερα πράγματα.

- Πως βρίσκετε το παίξιμό της;

- Εγώ δεν βλέπω τους ηθοποιούς πως παίζουν, δεν ευκαιρώ, αλλ’ η δ. Κοτοπούλη εις το “Βασιλικόν” έπαιζε τόσον ωραία.

- Α, ώστε τώρα δεν…

- Για να σας πω παραγινήκατε.
- Μάλιστα έχετε δίκαιον. Κι’ αν συμπράξετε πως θα παίζετε;

- Μιά το ένα βράδυ κ’ η άλλη το άλλο. Πρέπει να ξεκουραζόμαστε κιόλας.

- ΄Ωστε δεν θα παίξετε ποτέ μιά βραδειά κ’ η δύο;

- Αυτό δεν θα σας το είπη κανείς. Μάλιστα θα παίζωμε κ’ οι δύο εις το ίδιον έργον πολλές φορές.

- Και τι θα παίξετε εφέτος;

- - Είνε πολλά πράγματα στα σκαριά. Από τα πρωτότυπα θα δώσωμε ένα του κ. Ιωσήφ με τον τουρκικόν τίτλον “Ισδλαάρ”, δύο τρίπρακτα του κ. Ξενόπουλου, το “Χερουβείμ” και τας “Αρσακειάδας” και μία μονόπρακτον τραγωδίαν του ιδίου το “Ψυχοσάββατον”.

- Δεν μου λέτε μήπως ελησμόνησα να σας ερωτήσω κάτι που έπρεπε να σας ερωτήσω;

- Σαν τι;

- Ξέρω κι’ εγώ. Τι φρονείτε λ.χ. δια τους τζαμπατζήδες;

Η κυρία Κυβέλη εις την μνείαν των υπερόχων αυτών όντων εχάρισε το σατανικώτερον μειδίαμά της. Και είπεν:

- Α, αυτοί δεν θέλουν την πρώτην θέσιν, σκαμνάκι στα πόδια και σπάζουν τα μπαστούνια των από το κτύπημα ν΄αρχίσωμε γλήγωρα.

Εις την είσοδον του ανασκαπτομένου θεάτρου ενώ έφευγα συνήντησα όμιλον ανθρώπων παρακολουθώντων με αγωνίαν τας επισκευάς του θεάτρου. Είς επροχώρησε ζωηρώς,

- Έ, κύριε, τι σας είπεν η κ. Κυβέλη;

- Δια την σύμπραξιν.

- Σ΄αυτό θα έρθωμε κατόπιν. Αλλά πρώτον δια τα δημοσιογραφικά εισιτήρια. Θα είνε διαρκή εφέτος ή θα ισχύουν δια μίαν μόνον βραδειά;

- Ώστε είσθε τζαμπατζής;

Έστριψε τον μύστακα.
- Μάλιστα, κύριε, μπας και σας προσέβαλα;