“Ο ΚΛΑΚΑΙΡ”*, ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ ΤΟΥ ΔΗΜ. ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ

Χιουμοριστικό χρονογράφημα γραμμένο 107 χρόνια πριν, παρόλα αυτά διασκεδαστικό και επίκαιρο. Το κείμενο είναι γραμμένο στην καθαρεύουσα των εφημερίδων της εποχής, οπότε ορισμένες φράσεις φαίνονται παρωχημένες ή ανορθόγραφες με τα μάτια του σήμερα (“της περισσότερες φορές”, “προσπαθούσαν να κρυβούν πίσω από το δάχτυλό τους”, “έχεις δίκηο”, κλπ.)
Γ.Χ.

Honoré Daumier “Bohémiens de Paris – Le claqueur” 1842

Εφημερίδα “ΠΑΤΡΙΣ”, 25 Μαϊου 1916

ΤΑ ΚΩΜΙΚΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Ο ΚΛΑΚΑΙΡ

Χθες συνηντήθην μ’ ένα κλακαίρ των θεάτρων όστις μόλις και μετά βίας ηδυνήθη να συνομιλήση μαζή μου.
- Δεν ξέρετε τι βιαστικός που είμαι, μου είπε.
- Ώστε έχετε πολλήν εργασίαν εφέτος;
- Τρομακτικήν, κύριε. Δεν βλέπετε τα χέρια μου;
Μου έδειξε τα χέρια του, φουσκωμένα και κατακόκκινα, και προσέθεσεν:
- Εφέτος είναι που έβγαλαν κάλους τα χέρια μου.
- Χειροκροτείτε, λοιπόν, τόσον πολύ;
- Όσο ποτέ στη ζωή μου.
- Τι καταπονετική εργασία, παρετήρησα.
- Αλλά ευχάριστη, κύριε. Και θέλει και πολλή τέχνη. Ξέρετε τι θα πη να χειροκροτήτε στη κατάλληλη στιγμή, να δίνετε εκεί που χρειάζεται το σύνθημα των χειροκροτημάτων;
- Όχι, δεν το ξέρω.
- Βέβαια, αυτό δεν μπορεί να το ξέρη όλος ο κόσμος.
- Και τι χειροκροτείτε ιδίως με περισσοτέραν προθυμίαν;
- Όλα, κύριος. Και κωμωδίες και δράματα και τραγωδίες και φάρσες και επιθεωρήσεις.
Ηθέλησα να τον συγχαρώ και να του σφίξω το χέρι, αλλά το απέσυρε βιαστικά.
- Προς Θεού, κύριος, ανέκραξε , γιατί μου πονούν τρομερά τα χέρια μου από το χθεσινό δαιμονιώδες χειροκρότημα.
- Ώστε χθες εχειροκρότησες πολύ;
- Πάρα πολύ, κύριε. Εις το τέλος μάλιστα εζητωκραύγασα!
- Και τι έπαιζαν χθες;
- Να σας πω, κύριος, πολύ καλά δεν κατάλαβα τι ήταν. Θέτε τραγωδία πέστε, θέτε κωμωδία το ίδιο κάνει. Αλλά το πράγμα ήταν διασκεδαστικό να βλέπετε τόσο γέρους ανθρώπους να λένε τέτοιες κουταμάρες.
- Όχι δα; Ώστε φάρσα θα έπαιζαν;
- Μπορεί νάταν και φάρσα, γιατί όσο μπόρεσα να καταλάβω, αυτοί οι άνθρωποι προσπαθούσαν να κρυβούν πίσω από το δάχτυλό τους. Αλλά με συγχωρείτε. Δεν μπορώ να μείνω περισσότερο…
Εκύτταξε το ρολόγι του και ανεφώνησε με ζωηράν ανησυχίαν:
- Πωπώ έξ η ώρα! Άργησα να παρ’ η οργή και αυτοί θ’άρχισαν.
- Τι, απογευματινήν παράστασιν δίνουν;
- Βιάζομαι, σας λέω, κύριος… Και απογευματινή και και εσπερινή. Αυτοί, άμα αρχίσουν, δύσκολα να τελειώσουν.
- Καλά, αλλά δεν κάνουν διακοπήν διόλου;
- Μάλιστα, κάνουν μιά ώρα διακοπή και ξαναρχίζουν. Τι μπελάς, κύριε! Δεν προφθάνω να βάλω μιά μπουκιά στο στόμα μου και τρέχω πάλιν στο θεωρείο.
- Τι, έχεις και θεωρείο; ηρώτησα έκπληκτος.
- Ένα μονάχα, κύριε; Όσα θέλω θεωρεία. Και την καλλίτερη πάντα θέσι. Μπροστά- μπροστά.
- Έχεις δίκηο, το απαιτεί η τέχνη σου.
- Αμή πως κύριος; Χαίρετε λοιπόν γιατί με περιμένουν.
- Δεν αρχίζουν χωρίς εσένα;
- Πως είνε δυνατόν ν’αρχίσουν χωρίς την τέχνη μου. Και δεν ξέρετε τι απαιτητικοί που σου είνε. Την ώρα που μιλούν με κυττάζουν διαρκώς στα μάτια. Της περισσότερες φορές μάλιστα μου νεύουν για να χειροκροτήσω.
- Και πληρώνεσαι καλά, δεν αμφιβάλλω.
- Καλά λέει, κύριος; Και ζάχαρη ακόμα μου δίνουν! Λοιπόν, μη με κρατήτε περισσότερο, γιατί σας λέω, ότι με χρειάζονται οι άνθρωποι. Μάλιστα άργησα πολύ και πρέπει να πάρω αυτοκίνητο.
Πράγματι εφώναξεν ένα σωφέρ και του είπε:- Σωφέρ, γλήγορα σε παρακαλώ, Σε ένα λεπτό πρέπει να με πας στη Βουλή.
- Πως, στη Βουλη; είπα έκπληκτος.
Αλλά ο κλακαίρ μου είπε βιαστικά ενώ ανέβαινεν εις το αυτοκίνητον:
- Βέβαια, στη Βουλή, κύριος. Είνε το καλύτερο θέατρο εφέτος!

________________

* Κλακαίρ ή κρακέρ ή και κλακαδόρος, μέλος μιάς κλάκας, απο το γαλλικό claque, οργανωμένη ομάδα θεατών που χειροκροτεί ή αποδοκιμάζει μία παράσταση ή εκδήλωση με αποκλειστικό σκοπό να δημιουργήσει εντυπώσεις, με αντάλλαγμα μια οικονομική ή άλλη αποζημίωση.

https://fr.wikipedia.org/wiki/Claque_(th%C3%A9%C3%A2tre)

https://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/search.html?lq=%CE%BA%CE%BB%CE%AC%CE%BA%CE%B1

https://www.lifo.gr/culture/boyli-palati-me-tis-exoterikes-toyaletes-poy-egine-koinoboylio